روشهای افزایش تمرکز

قبل از آنکه با روشهای افزایش تمرکز آشنا شویم ببینیم فوکوس کردن یعنی چه؟ گام اول برای تقویت یک توانایی، آگاهی داشتن از آن است.

تمرکز عبارت است از توانایی افراد در هدایت دقت خود برای درک مسائل گوناگون، در کل به این معناست که شما در حین فعالیت  به اتفاقاتی که در محیط اطراف‌تان در حال رخ دادن هستند توجهی نداشته باشید و تمام دقت خود را بر روی آن کار قرار دهید. خوب الان نوبت آن است تا با روش‌های افزایش تمرکز آشنا شویم:

1-کنترل ذهن

2-مدیریت هزینه ها

3-بهبود بخشیدن در زمان و انرژی

4-کاهش اشتباهات

5-آرامش بیشتر

6-حافظه بهتر

1- کنترل ذهن

یکی از مهمترین روشهای افزایش تمرکز کنترل ذهن است، بسیاری اوقات افکار مزاحم ما را از رسیدن به اهدافمان دور می کنند، بنابراین با بهبود تمرکزمان می توانیم کنترل ذهن خود را به دست بگیریم و با شتاب بیشتری به سمت اهدافمان حرکت کنیم، با افزایش سطح توجه، مدیریت ما هم بر روی ذهن‌مان بیشتر می‌شود و بالعکس.

2- مدیریت هزینه ها    

مدیریت هزینه‌ها دومین روش از روشهای افزایش تمرکز است، فرض کنید در حال آشپزی کردن هستید و قصد دارید به غذای خود ادویه و نمک اضافه کنید اما ناگهان تلفن زنگ می زند و شروع به صحبت کردن با تلفن می کنید، در همین حین تصمیم می گیرید که نمک را اضافه کنید اما بجای آن شکر می ریزید! چه اتفاقی می افتد؟ خودتان ادامه داستان را حدس بزنید.

این یک داستان بسیار ساده بود که می توان آنرا اصلاح کرد اما اگر شما در حال انجام کار مهمی مثل آزمون کنکور، رانندگی و یا کار با لوازم تیز باشید چی؟

3- بهبود بخشیدن در زمان و انرژی    

صرفه‌جویی در وقت و انرژی سومین روش از روشهای افزایش تمرکز است، یک مثال بسیار ساده برای این موضوع زبان خواندن است. اگر ما در حین مطالعه لغات زبان دقت و توجه نداشته باشیم، باید زمان بسیار زیادی را صرف مطالعه آن کنیم. برای مثال وقتی که حواسمان جمع هست، لغات را با یکبار خواندن بخوبی یاد می گیریم اما وقتی که دقت کافی نداریم همان لغات را باید چندین دفعه تکرار کنیم. بنابراین کیفیت مطالعه ما کاهش می یابد.

4- کاهش اشتباهات     

همانطور که تا الان بررسی کردیم، نداشتن تمرکز کافی باعث اشتباه کردن ما خواهد شد. اشتباهاتی که بیشتر اوقات برای ما گران تمام خواهد شد. در صورتی که اگر یاد بگیریم که چگونه دقت خود را افزایش دهیم ، می‌توانیم به راحتی از بروز این اشتباهات جلوگیری کنیم. به بیان دیگر، تمرکز کافی برابر است با انجام هوشمندانه کارها با توجه و دقت.

5- آرامش بیشتر 

یکی از راههایی که می‌تواند در افزایش تمرکز به ما کمک بکند، آرامش داشتن است، بخصوص امروزه که مردم دنیا با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستند مثل گسترش شبکه‌های اجتماعی مانند استفاده زیاد از اینستاگرام، مشکلات اقتصادی و …!! بنابراین باید از روشی استفاده کنیم تا بتوانیم ذهن خود را آرام کنیم؛ یکی از روشهای آرام سازی مدیتیشن هست که به سادگی می‌توانیم از آن استفاده کنیم.

6- تاثیر تمرکز بر حافظه    

بیایید با هم یک آزمایش انجام دهیم، یک ذره‌بین تهیه کنید و با آن نور آفتاب را بروی کاغذ بیاندازید، سعی کنید نور آفتاب را متمرکز کنید و مدتی نگه دارید چه اتفاقی می‌افتد؟. کاغذ آتش می‌گیرد!. بنابراین، اگر یاد بگیریم که چگونه ذهن خود را متمرکز کنیم، خواهیم توانست توانایی واقعی آن را کشف کنیم و از آن استفاده کنیم. حالا بیایید با یک مثال تاثیر فوکوس کردن را بر حافظه خود ببینیم.

فرض کنید سر یک جلسه امتحان نشسته‌اید اما پاسخ سوالات یادتان نمی‌آید. کاری که معمولا در این شرایط انجام می‌دهیم فکر کردن است. اما آیا فکر کردن بدون تمرکز می‌تواند به ما کمک کند که چیزی را از اعماق حافظه خود بیرون بکشیم و بر روی کاغذ بیاوریم؟ مسلما خیر. در حالی که اگر یاد بگیریم با تمرکز کافی فکر کنیم، خواهیم توانست مطالبی را که مطالعه کرده‌ایم را به راحتی به یاد بیاوریم.

دلایل اصلی کاهش تمرکز و حواس پرتی

برای اینکه بتوانیم از روشهای افزایش تمرکز به خوبی استفاده کنیم بهتر است تا دلایل مختلف کاهش توجه و دقت را شناسایی کنیم:

1 -افسردگی
2- اهمال کاری
3- استرس بالا

1- افسردگی

 اولین دلیل برای پایین آمدن فوکوس، افسردگی است. امروزه افسردگی یکی از اختلالات روانی است که بسیاری از مردم دنیا با آن درگیر هستند، اما موضوع اصلی تاثیر منفی افسردگی بر بالابردن تمرکز است! ذهن یک فرد افسرده قادر نیست روی کارهایی که انجام می‌دهد به خوبی تمرکز کند. چرا؟

افسردگی باعث می‌شود به اشتباهات گذشته فکر کنیم یا انگیزه‌مان را برای رسیدن به اهدافمان کاهش می‌دهد، علاوه بر آن  به دلیل ناراحتی باعث می‌شود هیچ میلی به انجام کارهایمان نداشته باشیم، دلیل این موضوع دل و دماغ نداشتن نیست، بلکه عدم تمرکز است که محصول همان افسردگی است.

راه حل چیست؟

اما اگر بدنبال راههای افزایش تمرکز و درمان افسردگی هستید، راههای زیر به شما کمک می‌کند:

۱- مراجعه به روانشناس
۲- ورزش منظم
۳- به چالش کشیدن مغز  

1- مراجعه به روانشناس

منطقی‌ترین راه، مراجعه به یک متخصص روانشناسی است، روانشناسان بهتر از هر کس دیگری می‌توانند به شما کمک کنند تا افسردگی خود را درمان کنید، اگر احساس می‌کنید که علائم افسردگی (مثل عدم تمرکز، بی حوصلگی، بی انگیزه بودن) را در خود مشاهده می‌کنید، حتما به یک متخصص مراجعه کنید.

اشتباهی که بیشتر ما مرتکب می‌شویم این است که تصور می‌کنیم مراجعه به روانشناس امری غیر معمول است و از رفتن به پیش یک روانشناس خجالت می‌کشیم، در حالی که در کشورهای پیشرفته بیشتر افراد با روانشناس خود در ارتباط هستند.

2- ورزش منظم

اما ورزش چطوری می‌تواند به درمان افسردگی کمک کند؟ ورزش کردن باعث آزاد شدن هورمون اندورفین درون مغز ما می‌شود، آندروفین یکی از هورمون‌های شادی آور بدن است که ترشح آن به درمان افسردگی کمک می‌کند، از طرفی دیگر ورزش باعث افزایش جریان خون و اکسیژن رسانی بیشتر به مغز می‌شود که به بهبود عملکرد اندام‌های بدن و مغز منجر می‌شود.

اما اگر شما هم در ورزش کردن اهمال‌کاری می‌کنید، نگران نباشید زیرا قرار نیست کار سختی انجام دهید! روزانه یا هفته‌ای سه روز ۱۰ تا ۲۰ دقیقه نرم دویدن یا کمی پیاده روی کردن برای شروع خوب است و در ادامه به مدت و شدت آنرا افزایش دهید، اگر هم اهل باشگاه رفتن هستید یک همراه خوب پیدا کنید و به باشگاه بروید، اگر باز هم در ایجاد عادت ورزش کردن دچار تنبلی می‌شوید پیشنهاد می‌کنم کتاب ریز اقدام‌ها را مطالعه کنید!! پس ورزش یکی از روشهای افزایش تمرکز است که بهبود آن کمک می‌کند.

3- به چالش کشیدن مغز

یکی از عواملی که باعث ایجاد افسردگی می‌شود باور نداشتن به توانایی خودمان هست، برای اینکه بتوانیم باورهای خود را تقویت کنیم باید خودمان را به چالش بکشیم.

یک راه بسیار مناسب برای جلوگیری از افسردگی، یادگیری مطالب جدید است، برای مثال آموختن یک زبان جدید یا یک  موسیقی می‌تواند برای شما پیشنهاد بسیار جذابی باشد، حتی نواختن موسیقی و یا یادگیری یک مهارت جدید یکی از روشهای افزایش تمرکز است زیرا باعث افزایش انگیزه و هدفمندی می‌شود.

2- اهمال کاری

اهمال کاری یا به تعویق انداختن کارها یکی از اصلی‌ترین دلایل نرسیدن به اهداف هست، بنابراین نرسیدن به اهداف هم باعث ایجاد افسردگی و کاهش دقت و توجه می‌شود، اما چطوری؟

زمانی که ما برای رسیدن به اهدافمان تلاش نمی‌کنیم در ذهن‌مان احساس ناراحتی می‌کنیم و باورمان نسبت به خودمان منفی می‌شود همین ذهنیت به افسردگی منجر می‌شود.

اما جای نگرانی نیست در اینجا یک تکنیک بسیار ساده را به شما آموزش می‌دهیم تا بتوانید از اهمال‌کاری خلاص شوید:

استفاده از تکنیک 5 ثانیه: هر وقت دیدید که دارید برای انجام کاری دچار سستی می‌شوید سریع از یک تا پنج بشمارید و از جای خود بلند شوید و مشغول انجام کار شوید، این تکنیک به شما کمک می‌کند که مغز خود را وادار به انجام دادن کنید و از اهمال‌کاری رها شوید.

البته یک پیشنهاد هم برای شما دارم اگر در عادت سازی و انجام فعالیتها دچار مشکل هستید حتما کتاب ریز اقدام‌ها را مطالعه کنید.

3- داشتن استرس بالا

خب، به خوان هفتم رسیدیم! مهمترین عاملی که دقت و توجه ما را کاهش می‌دهد استرس است، اما استرس چیست؟ استرس، فشارهای درونی و یا خارجی است که خودمان یا دیگران به ما وارد می‌کنند!! اما استرس مفید هم هست اما چه زمانی؟

استرس تا جایی مفید است که به ما کمک کند کارهایمان را انجام دهبم یعنی ایجاد هیجان مثبت می‌کند و باعث افزایش تمرکزمان می‌شود.

اما چه زمانی منفی است؟ زمانی که میزان آن برای‌مان قابل تحمل نباشد و انجام دادن کارهایمان را دچار خلل می‌کند، همین امر باعث می‌شود فوکوس‌مان را از دست بدهیم.

بنابراین تحمل استرس بستگی به افراد دارد!! در کل کاهش استرس یکی از روشهای افزایش تمرکز به حساب می‌آید.

چه کارهایی باعث افزایش استرس‌مان می‌شود؟

یکی از عواملی که باعث کاهش تمرکز و افزایش استرس می‌شود، انجام دادن همزمان کارها بدون اولویت‌بندی است، بنابراین در برنامه‌ریزی حتما الویت‌بندی را در نظر بگیرید.